اجر صبر

قلبم تند می زد،خیلی تند.درست مثل هردو مرتبه ی قبل.

تصویر شکستم در سال های گذشته از جلوی چشمم رد نمیشد.از دیدن نتیجه می ترسیدم.

زیر لب گفتم:خدایا تحملش را بده.

و آرام آرام به پایینِ صفحه آمدم.

کادر نتیجه،قرمز نبود،سبز بود.این بار سبز بود:

 

زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه الزهرا/روزانه

 

خیال می کردم،روزی که به این لحظه ی بخصوص برسم-لحظه ای که چند سال منتظرش بودم و برایش تلاش ها کرده بودم،اشک ها ریخته بودم و حسرت ها خورده بودم-خیال می کردم در چنین لحظه ای،جیغ شادی خواهم کشید یا از فرط خوشحالی خواهم گریست.

اما هیچ کدام از این ها اتفاق نیفتاد.

فقط هر دو دستم را جلوی صورتم گرفتم و صورتم را چند لحظه با دست هایم پوشاندم.چشم هایم گرم شد اما به گریه نرسید.

سرم را بالا آوردم و با نیشی نیمه باز-اما نه خیلی باز-گفتم:مامان!قبول شدم.

سرزمین عجایب

سال ها پیش یعنی زمانی که ده سالم بود،خاله ام،برای یک ماموریت کاری از طرف ایران راهی تایلند شد.او برای مدت سه ماه آنجا بود و با افراد دیگری از کشورهای مختلف دنیا زندگی می کرد.دو سه نفر از هم خوابگاهی هایش اهل کشور هندوستان بودند.خاله،آن ها را همیشه اینطور توصیف می کرد: آدم هایی بسیار شاد و خونگرم و صمیمی.

اما لا به لای حرف هایش این را هم گفته بود که هندی ها با دست غذا می خورند.

راستش من همیشه تصور می کردم نه همه ی مردم بلکه بعضی از مردم هند اینطور هستند.اما حالا که در سایت های گردشگری خودمان درباره ی سفر به هند مطالعه می کنم و به حرف های از هند برگشته ها گوش می کنم می بینم نه!این شیوه واقعا از آداب غذا خوردن آن ها محسوب می شود و حتی به طبقه ی اجتماعی شان هم ربطی ندارد!

حتی در رستوران ها هم برایشان یک ظرف کوچک آب + برشی لیمو می آورند تا بعد از غذا دستشان را در آن بشورند.

راستش تصورش خیلی سخت است.مثل خیلی چیزهای دیگر درمورد سبک زندگیشان.

مسافرانی که نه فقط به قصد تفرج بلکه به قصد آگاهی پیدا کردن و مقایسه ی ادیان و فرهنگ های مختلف به این سرزمین سفر می کنند می گویند هند سرزمین شگفتی ها و عجایب است و محال است که بعد از بازگشت، دیدگاهتان نسبت به دنیا عوض نشده باشد.

می گویند حتی ممکن است یکی دو روز دچار شوک فرهنگی culture shock شوید.

شنیدن اپیزودهای 5و6 رادیو دور دنیا درباره ی هند برایم خیلی مفید بود.

خصوصا صحبت های حسین عبدالهی درباره شهر بسیار متفاوت کشمیر و خانه های شناور یا  house boat و فضای بهشتی آنجا.

مثلث طلایی هند

دیروز در صفحه ی یکی از ایرانیان ساکن دهلی نو،تصویری از درختان سرسبز را می دیدم.مرد می گفت:《اینجا حتی در پاییزِ برگ ریزان هم رنگ درخت ها زرد و نارنجی نمی شود.همیشه سبز است.》

می گویند آدم ها بعد از سفر به هندوستان به دو دسته تقسیم می شوند.یا عاشقش می شوند یا از آن متنفر!

یعنی ممکن است یک نفر بعد از بازگشت از سفر،به شما توصیه کند پولتان را هرجای دیگری از دنیا به جز هند خرج کنید و یک نفر دیگر هم با کوله باری از خاطرات شاد و رنگارنگ برگردد.

بیشتر آدم های وسواسی احتمالا در دسته ی اول قرار می گیرند و من هم یکی از همان آدم های وسواسی ام که هر نیم ساعت باید دست هایم را با کف فراوان بشورم و کوچکترین بوی بدی آزارم می دهد و از شلوغی متنفرم و ... .

امروز اپیزود پنج رادیو دور دنیا را گوش کردم.این اپیزود درباره ی سفر به مثلث طلایی هند بود.با اینکه پیش تر نارضایتی بعضی مسافرها را درباره ی وضعیت بهداشت در هند شنیده یا خوانده بودم اما این پادکست واقعا دلم را تا دهلی و آگرا و جیپور پرواز داد.

با خودم گفتم قول می دهم اگر یک روز به هند سفر کردم آستانه ی تحملم را به بالاترین سطح ممکن برسانم و سعی کنم از تماشای زیبایی های هند لذت ببرم.

چند روز پیش بالاخره روی کاغذ،آرزوی جدیدی را نوشتم و در قوطی آرزوهایم انداختم.نوشتم:سفر چندماهه به هند برای تحقیق و پژوهش.

اما امروز رفتم و یک عبارت دیگر را هم کنارش اضافه کردم:سفر چند ماهه یا چند روزه اما مکرر.

با خودم گفتم حالا شاید تحمل چند ماه زندگی در آنجا را نداشته باشم اما اگر چندمرتبه و هربار چند روز به آنجا سفر کنم احتمالا بیشتر لذت می برم.

jana gana mana

هر کشوری سرود ملی خود را دارد و من هم دیشب به دنبال سرود میهنی هندوستان گشتم.

اولین چیز در مورد این سرود که توجه ام را جلب کرد،نام ترانه سرا و آهنگساز آن بود.

این فرد کسی نبود جز رابیندارانات تاگور معروف که با کتاب ماه نو و مرغان آواره اش در مدرسه آشنا شده ایم و من هم در کتابخانه ام دارمش.چند مرتبه آن را خوانده ام و حتی بعضی شعرهای آن را استوری کرده ام.

دومین چیز,عنوان سرود بود که آهنگ خاصی داشت:جانا گانا مانا.

و سوم اینکه برخلاف بسیاری از سرودهای ملی میهنی که اساسا باید کاملا حماسی و با شور وطن پرستانه اجرا شوند،در صدا و لحن و خوانشِ سرودخوانانِ این سرود،صمیمیت خاصی به گوش می خورد که آن را برای یک غیرهندوستانی هم دلنشین می کرد.

 

 

ترجمه ی فارسی سرود را از ویکی پدیا کپی کرده ام و برایتان می گذارم:

 

تویی چیره بر یاد و خاطرِ همگان
ای که سرنوشت هند را بدست داری
و نامت برانگیزاننده دل‌هاست،

دل‌های پنجاب،سند،گجرات و مراتا
دراویدا و اوریسا و بنگال
نامت در تپه‌زارهای وندهیا و هیمالیا طنین‌افکن است
و با نوای جَمُنا و گنگ در هم می‌آمیزد
و خیزاب‌های دریای هند،آن را می‌سرایند
آن‌ها نیایشگر فرخندگی‌ات هستند و در ستایشت می‌خوانند
رستگاری همه مردمان به انتظار دستان توست
ای که سرنوشت هند را بدست داری
پیروزی، پیروزی، پیروزی از آن تو

همه درست می گویند

گفت:حرف هایی که تو گفتی خیلی خوب بود.واقعا حس کردم مشغول شنیدن یک پادکستم.ولی من صحبت های خیلی از سخنران های مثبت اندیشی و انگیزشی را دوست ندارم،همین هایی که مدام از تکان دادن دنیا حرف می زنند و از قانون جذب.در عوض حرف های مجتبی شکوری که پیرامون پذیرش درد و رنج و یافتن معنا در زندگی است بیشتر قبول دارم.

گفتم:قبول دارم که بعضی سخنرانی ها در مورد قانون جذب و مثبت اندیشی وارد جریان های انحرافی شد و مسئله جور دیگری جا افتاد.اما می دانی؟من فکر می کنم ما به شنیدن حرف های هر دو گروه نیازمندیم.فقط بستگی دارد به اینکه در آن لحظه ی بخصوص در چه موقعیتی از زندگی هستیم و کجا ایستاده ایم.جایی هستیم که پذیرش دردهایمان راهگشای مشکلاتمان است یا جایی که به یک موتور محرک احتیاج داریم،به شنیدن حرف های امیدبخش.

من پای حرف های مومنانه ی خیلی ها می نشینم،از حجت الاسلام گرفته تا کشیش و یوگی.

و این روزها فکر می کنم همه درست می گویند.این منم که باید انتخاب کنم در چه زمانی چشم و گوشم رو به سمت چه کسی باشد.

نظام اجتماعی(کاست) در آیین هندو

همچنان درباره ی آیین ها،باورها و اساطیر هند باستان مطالعه می کنم.

در آیین هندو،تعریفی از نظام طبقاتی وجود دارد که طبق آن،مردم به چهاردسته تقسیم می شوند:

برهمن ها و روحانیون

کشاتریا ها یا اشراف و سلحشوران

وایشیا ها یا کشاورزان و تجار

و شودرا ها یا زیردستان

این جایگاه غیرقابل تغییر است و هرکس در هر طبقه ای که متولد شود تا زمانی که زنده است به همان طبقه تعلق دارد.یعنی اگر کسی قصد بر هم زدن این نظام طبقاتی را داشته باشد،در اراده و خواستِ خداوند دخالت کرده است.

تنها راه موجود این است که شخص در همان طبقه ای که به دنیا آمده تمام وظایفش را به درستی انجام دهد تا در زندگی بعدی در طبقه ای بالاتر متولد شود.

هرکس هم که در این چهار طبقه قرار نگیرد نجس یا لمس ناپذیر محسوب می شود.

دولت هند سعی دارد این نظام را از بین ببرد اما پیروان و معتقدان آیین هندو مخالف این مسئله هستند.

 

 

+ در ادامه می توانید این مطلب را هم بخوانید : من یک نجس به دنیا آمدم

قربانگاه

دیشب،خواب منصور حلاج را دیدم.خواب روزهایی که زمزمه های "انا الحق" گفتنش،تردید به جان اطرافیان می انداخت.خواب میدان اعدام را دیدم.خواب چوبه ی دار.

پس از بیداری این کلمه به ذهنم آمد : "قربانگاه"

درد سنگینی روی سینه ام بود.مثل شب سختی که پشت سر گذاشتم از خدا مدد خواستم.کمی پای حرف های معنویِ این و آن نشستم و آرام گرفتم.

رفتم به انباری و یکی از کتاب های کنکور سال پیش را بالا آوردم تا به فصل اساطیر جهان مراجعه کنم و درباره ی چیزی که می خواستم،بیشتر و بیشتر بدانم.

بعد در گوگل منصور حلاج را جستجو کردم و در طاقچه،فصلی از تذکره الاولیای عطار را که به منصور مرتبط بود،دانلود کردم.

نیستی،هستی

عشق،راهی است که در انحصار هیچ جغرافیا و مکانی نیست.

عشق،از زیر پا،از زیر قدم های عاشق می جوشد و دریا می شود،راه می شود.

پس برای دیدن عشق،باید به تماشای عاشق نشست،باید عازم دیدار عاشقان دنیا شد.

اما دنیا...

دنیا پر است از عاشقان بی نام و نشان،از شیفتگان گمنام و دلباختگان ناشناسی که هرگز پیدا نخواهند شد،چرا که پیش از پیدا شدن،در دریای بی ساحل،در راه بی کرانه ی عشق،به نیستی رسیده اند.

به نیستیِ خود،

و به هستیِ معشوق.

رودهای مقدس

پسر،دانشجوی دکتری زبان سنسکریت است.او کنار رود "گنگ" نشسته است.شعری به زبان فارسی در ستایش این رود سروده است که آن را می خواند.

رود گنگ،بزرگترین رود شبه قاره ی هند و دومین رود بزرگ جهان است که از هیمالیا سرچشمه می گیرد و به خلیج بنگال می ریزد.

گنگ برای پیروان آیین هندو رودی مقدس است.نام آن نیز از الهه ای به نام گانگا گرفته شده است که از این رود محافظت می کند.

حمام کردن و غسل کردن در این رود،سنتی مقدس است.مردم بومی در اطراف این رود مراسم مذهبی خود را برگزار می کنند و خاکستر مردگان خود را در آب می ریزند.آن ها بر این باورند که گنگ،شفابخش است و ناپاکی ها و گناهان انسان را از تن پاک می کند و می زداید.

البته امروزه،این رود جزو آلوده ترین رودهای جهان محسوب می شود که با زباله های صنعتی و فاضلاب انسانی و حیوانی آلوده شده و تلاش های بسیاری از طرف دولت هند برای پاکسازی آن انجام می شود.

خودت دعایم کن

گاهی درست وسط تجسم خلاق و هنگام تصویر سازیِ ذهنی،دچار تردید می شوم.

از خیالبافی دست می کشم و چشم هایم را باز می کنم و می پرسم:

«حقیقتا دوست داری روزی چنین اتفاقی بیفتد؟همین را می خواهی؟مطمئنی که پشیمان نمی شوی؟از کجا معلوم چیزی فراتر از این در انتظارت باشد؟چرا به کم قانعی؟»

نه فقط هنگام تجسم خلاق بلکه گاهی سر سجاده و هنگام دعا نیز دچار تردید می شوم.

وقتی از این همه دودلی کلافه ام و راه نجاتی نمی بینم،فقط می توانم رو به خدا کنم و بگویم:

«خدایا!من حتی نمی دانم در این لحظه باید چه آرزویی کنم که به صلاح من باشد.هرچه بزرگتر می شوم،بیشتر می ترسم.می ترسم از تقاضا کردن چیزی که در آن خیری نیست.»

گاهی حتی کودکانه تر از این حرف ها به خدا می گویم:

«اصلا می شود خودت برایم دعا کنی؟من بلد نیستم چه بخواهم.»